Δεν υπάρχει γυρισμός μόλις ανοίξετε τα μάτια σας
Η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας μιας κατάστασης δεν έρχεται πάντα μετά από ένα επώδυνο γεγονός που μας χτυπά χωρίς προειδοποίηση αναίσθητα. Μερικές φορές συμβαίνει με έναν πιο ήπιο τρόπο, όταν πολλά μικρότερα πράγματα συγχωνεύονται για να φτιάξουν κάτι μεγαλύτερο, σαν μια διακριτική αλλά επίμονη φήμη που στο τέλος μας πείθει για κάτι που ίσως υποπτευόμασταν σχεδόν από την αρχή.
«Η αλήθεια επιμένει και δεν σπάει. Πάντα επιπλέει πάνω από τα ψέματα όπως το λάδι στο νερό» –Miguel de Cervantes-
Μιλώντας από μία πιο πνευματική άποψη, είναι κοινό να μιλήσουμε γι αυτό που είναι γνωστό ως «τρίτο μάτι». Είναι σίγουρα μια ενδιαφέρουσα και ασυνήθιστη έννοια που έχει να κάνει με την ίδια ιδέα. Στον Βουδισμό και στον Ινδουισμό η συνείδηση μας εντοπίζεται σε αυτό το μάτι, όπως και η προσωπική διαίσθηση που μας βοηθά να βιώσουμε την προσωπική αφύπνιση. Μια καινούργια κατάσταση ύπαρξης στην οποία μπορούμε να αντιληφθούμε συγκεκριμένα πράγματα που άλλες φορές μας διέφευγαν.
Αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχουμε: κοιτάζουμε μα δεν βλέπουμε. Μερικές φορές περνάμε ακολουθώντας την ρουτίνα μας, μέχρι που τελικά γινόμαστε δυσαρεστημένοι. Είναι επίσης αρκετά συνηθισμένο να μένουμε σε σχέσεις όπου δίνουμε τα πάντα χωρίς να συνειδητοποιούμε πως ως αντάλλαγμα παίρνουμε το δισκίο της δυστυχίας.
Το να ανοίξουμε τα μάτια μας σε αυτές τις πραγματικότητες δεν είναι μια απλή αφύπνιση της συνείδησης μας, είναι μια πράξη προσωπικής ευθύνης.
Κοιτάζουμε μα δεν βλέπουμε: είναι καιρός να ανοίξουμε τα μάτια μας
Ήταν ο Αριστοτέλης που είπε πως οι αισθήσεις μας απλώς συλλαμβάνουν την εικόνα του έξω κόσμου ως όλον. Με αυτή την έννοια, θα δούμε την αλήθεια μόνο όταν υπάρχει σαφής προθυμία από την πλευρά μας να το κάνουμε, επειδή τότε είναι που το μυαλό μας συνδέεται αληθινά με όλα όσα μας περιβάλλουν και μας έχουν αποκαλυφθεί.
Η επίτευξη αυτού δεν είναι εύκολη. Χρειάζεται ξεκάθαρη πρόθεση, διαίσθηση, κριτική σκέψη και πάνω από όλα κουράγιο για να δούμε τις καταστάσεις και τις περιστάσεις όπως είναι και όχι όπως θα θέλαμε εμείς να είναι. Το να πω ότι πολλοί από εμάς περπατούμε στη ζωή με τα μάτια δεμένα ακούγεται μάλλον ζοφερό. Ωστόσο, όταν οι άνθρωποι αναζητούν ένα θεραπευτή για να προσπαθήσουν να βρουν την πηγή του άγχους, της κούρασης, της κακής διάθεσης και της απάθειας που παίρνει όλη τους τη ζωτικότητα, τότε εκείνος συνήθως κάνει αρκετές ανακαλύψεις.
Μια από αυτές είναι η πλήρης αντίσταση μας στο να δούμε τα πράγματα όπως είναι. «Ο σύντροφος μου με αγαπάει. Εντάξει, ίσως μερικές φορές μου συμπεριφέρεται πολύ άσχημα, αλλά όταν ξεκαθαρίζουμε τα πράγματα τότε γίνεται πάλι εκείνος ο θαυμάσιος άνθρωπος που με αγαπά τόσο πολύ» ή «Ναι, στο τέλος έπρεπε να λήξω την σχέση μου με εκείνη την κοπέλα επειδή οι γονείς μου δεν την συμπαθούσαν, αλλά πάντα ήξεραν πως ήταν η καλύτερη για εμένα…»
Οι άνθρωποι συχνά αρνούνται να δουν τα πράγματα όπως πραγματικά είναι για πολλούς λόγους: γιατί φοβούνται να δουν τον εαυτό τους όπως είναι στην πραγματικότητα, γιατί φοβούνται να αντιμετωπίσουν την αλήθεια, γιατί φοβούνται την μοναξιά και επειδή δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν. Αυτή η ψυχολογική αντίσταση είναι ένα ψυχικό εμπόδιο: ένας φράκτης που λειτουργεί ως αμυντικός μηχανισμός ο οποίος απομακρύνει την ευτυχία μας.
Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε πως η ευτυχία πάνω από όλα είναι δική μας ευθύνη. Επειδή όταν τελικά κρατηθούμε από αυτή, όταν στ΄ αλήθεια ανοίξουμε τα μάτια μας, τότε δεν υπάρχει γυρισμός: είναι καιρός να δράσουμε.
Μάθετε πώς να ανοίξετε τα μάτια σας
Ένας απλός, πρακτικός και χρήσιμός τρόπος για να μάθετε πώς να ανοίξετε τα μάτια σας στην αλήθεια. Αφήστε το μυαλό σας να ξεκουραστεί. Συνειδητοποιούμε πως αυτό ίσως ακούγεται λίγο περίεργο, αλλά δεν είναι θέμα σιγής, απενεργοποίησης ή αφαίρεσης των κλειδιών από την μηχανή της ψυχικής μας διαδικασίας. Σημαίνει απλώς να ηρεμήσετε, κάπως να ενεργοποιήσετε αυτό που αποκαλούν οι Βουδιστές «τρίτο μάτι».
«Τα αληθινά σημαντικά πράγματα είναι πάντα αόρατα στα μάτια μας» - Ο Μικρός Πρίγκιπας (Antoine de Saint-Exupéry)
Θα σας δείξουμε τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε:
• Βρείτε ένα μέρος για να χαλαρώσετε, ελεύθεροι από κάθε ερέθισμα που οι αισθήσεις σας θα μπορούσαν να αντιληφθούν (ήχοι, μυρωδιές, φυσικές αισθήσεις του κρύου ή κάθε είδους πίεσης).
• Όταν προσπαθούμε να ησυχάσουμε το μυαλό, είναι αρκετά φυσιολογικό πως ενοχλητικές παρεμβαίνουσες και αχρείαστες σκέψεις αμέσως θα γεμίσουν το μυαλό μας: πράγματα που κάναμε ή είπαμε, πράγματα που μας συνέβησαν και πράγματα που άλλοι μας είπαν.
• Όποτε κάποιες από αυτές τις σκέψεις έρχονται, οραματιστείτε μια πέτρα που ρίχνεται σε μια λιμνούλα. Φανταστείτε πως χτυπά την επιφάνεια του νερού και εξαφανίζεται.
• Καθώς αρχίζουμε να μπορούμε να ελέγξουμε και να απορρίψουμε αυτές τις παρεμβαίνουσες σκέψεις που δεν μας βοηθούν, φόβοι και προβλήματα θα ξεκινήσουν να έρχονται στο μυαλό μας, ακόμα και αναμνήσεις που είχαν βυθιστεί στο υποσυνείδητο μας και δεν τις είχαμε προσέξει (ένα ψεύτικο χαμόγελο, μια περιφρονητική ματιά)
• Τώρα είναι καιρός να κατανοήσουμε αυτά τα συναισθήματα και αυτές τις αναμνήσεις και να αναρωτηθούμε γιατί μας κάνουν να αισθανόμαστε άσχημα. Το σημαντικό σε αυτή τη φάση είναι να αποφύγουμε τις δικαιολογίες και τις γρήγορες εκτιμήσεις (ο σύντροφος μου, μου μίλησε σκληρά, αλλά μάλλον το προκάλεσα). Θα πρέπει να βλέπουμε τα πράγματα όπως είναι ακόμα και αν μας φαίνονται σκληρά και τα βρίσκουμε τρομακτικά επώδυνα.
Για να έχει αποτελέσματα αυτή η άσκηση και για να ανοίξουμε τα μάτια μας, πρέπει να την κάνουμε καθημερινά. Η αλήθεια θα έρθει σε εμάς αργά ή γρήγορα και θα μας βοηθήσει να αφαιρέσουμε αυτό που τυφλώνει την καρδιά μας, αυτά που μας παγίδευσαν και μας κάνουν να νιώθουμε δυσαρεστημένοι.
Μετά από αυτό, δε θα είμαστε πλέον ίδιοι και θα έχουμε μόνο μια επιλογή- μια διέξοδο και μια προσωπική υποχρέωση: να κοιτάμε μπροστά, προς την ελευθερία και την ευτυχία μας. Το να κοιτάμε πίσω δεν επιτρέπεται πλέον.
